Le të jemi të vëmendshëm se mos mendojmë se bota është qenie e gjallë. Kah do të zgjerohej? Me çka do të ushqehej? Si do të rritej e do të shumohej? E kemi një përfytyrim të natyrës së organikes; por nuk duhet ta riinterpretojmë atë që është tërësisht derivative, e vonshme, e rrallë, dhe aksidentale, të cilën e perceptojmë vetëm mbi cipën e tokës dhe ta shndërrojmë në diçka esenciale, universale dhe të përhershme, siç bëjnë ata njerëz që e quajnë universin organizëm. Kjo më bën të vjellë. Le të jemi të vëmendshëm madje se mos besojmë se universi është makinë: sigurisht se nuk është ndërtuar me një qëllim në mendje, e ta quash “makinë” është ta nderosh shumë lart.

Le të jemi të vëmendshëm se mos supozojmë se në përgjithësi dhe kahdo ka diçka aq elegante sa lëvizjet ciklike të yjeve tanë fqinjë; madje veç një hedhje shikimi drejt Rrugës së Qumështit ngjallë dyshime se mos vallë atje ka lëvizje shumë më të vrazhda e më kontradiktore, edhe yje me shtigje përjetësisht lineare. Rendi yjor në të cilin jetojmë është përjashtim; ky rend dhe kohëzgjatja relative që varet nga ai e kanë bërë të mundur edhe njëherë përjashtimin e përjashtimeve: formimin e organikes. E megjithatë, karakteri i përgjithshëm i botës është kaos për tërë përjetësinë – jo në kuptimin se i mungon pashmangshmëria, por se i mungon rendi, rregullimi, forma, bukuria, urtësia, dhe çfarëdo emrash të tjerë që u janë dhënë antropomorfizmave tanë estetikë. Gjykuar nga këndvështrimi i arsyes tonë, përpjekjet e pasuksesshme janë dukshëm rregulli, përjashtimet nuk janë qëllimi sekret; e tërë kutia muzikore e përsërit pafund motivin e saj e cila asnjëherë nuk guxon të quhet melodi – dhe në fund edhe shprehja “përpjekje e pasuksesshme” është tepër antropomorfike dhe e papranueshme.

Por si do të mund ta përbuznim apo lavdëronim ne universin? Le të jemi të vëmendshëm se mos i atribuojmë pandjeshmëri dhe paarsyeshmëri, ose të kundërtat e tyre: nuk është as i përkryer as i bukur, as bujar, as nuk dëshiron të bëhet ndonjëra prej këtyre; dhe as nuk përpiqet ta imitojë njeriun në kurrfarë mënyre. Asnjë prej gjykimeve tona estetike dhe morale nuk vlejnë për të. As nuk ka kurrfarë instinkti të vetëmbrojtjes apo çfarëdo instinkti tjetër; dhe as që i nënshtrohet ndonjë lloj ligji.

Le të jemi të vëmendshëm se mos themi që ka ligje në natyrë. Ka vetëm pashmangshmëri: s’është askush që komandon, askush që nënshtrohet, askush që mëkaton. Sapo ta kuptosh se nuk ka qëllime, e kupton që nuk ka as aksidente; sepse vetëm në një botë qëllimesh fjala “aksident” ka kuptim.

Le të jemi të vëmendshëm se mos themi se vdekja është e kundërta e jetës. Të gjallët janë vetëm një lloj i asaj që është e vdekur, madje lloj shumë i rrallë. Le të jemi të vëmendshëm se mos mendojmë se bota krijon përherë gjëra të reja. Nuk ekzistojnë substanca të përjetshme; materia është po aq gabim gjykimi sa edhe perëndia e Eleatikëve.

Por kur do të heqim dorë nga kujdesi dhe maturia jonë? Kur do të pushojnë së errësuari mendjet tona  gjithë këto hije të Zotit? Kur do ta përfundojmë çhyjnizimin e natyrës? Kur do të mund ta fillojmë “natyralizimin” e njerëzimit në kuptimin e një natyre të dëlirë, rishtas të zbuluar, të sapo shpëtuar?